Elektroniczna rejestracja aktów urodzeń, małżeństw i zgonów, udostępnianie ich odpisów w dowolnym USC oraz możliwość wzięcia ślubu poza urzędem – to tylko kilka przykładów zmian, jakie czekają urzędy stanu cywilnego od 1 marca 2015 roku. To największa zmiana ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego od 1986 roku, dzięki niej szybciej i łatwiej będzie można załatwić sprawę w urzędzie.
Po wielu miesiącach prac i konsultacji nowa ustawa została w październiku ubiegłego roku przyjęta przez sejm, dla samorządów oznaczało to początek długiej i żmudnej pracy przy wdrażaniu nowych rozwiązań i przyjętych w ustawie zmian.
– 1 marca 2015 r. rozpocznie się informatyzacja rejestracji aktów stanu cywilnego. Od tego momentu akty: urodzeń, małżeństw i zgonów mają być rejestrowane w systemie teleinformatycznym. Dzięki temu w dowolnym urzędzie stanu cywilnego w kraju będzie można otrzymać papierowy odpis aktu stanu cywilnego, niezależnie od tego, gdzie jest przechowywany – mówi Jolanta Mucha z USC w Tychach.
Dla urzędników oznacza to wprowadzenie do nowego systemu tysięcy dokumentów m.in. aktu małżeństwa, co niektórym z ponad 2200 urzędów stanu cywilnego w Polsce, może stwarzać spore problemy.
– Jeśli ktoś zgłosi zapotrzebowanie na odpis aktu w postaci elektronicznej, kierownik urzędu tą drogą prześle mu dokument. Akty papierowe – w sytuacji np. dokonywania w nich zmian, żądania wydania odpisu z danego aktu – będą zamieniane na dokument elektroniczny. Docelowo rozwiązanie to ma ograniczyć obieg dokumentów papierowych – dodaje Jolanta Mucha.
Prawo o aktach stanu cywilnego zastępuje ustawę pochodząca z 1986 r., która w ocenie wnioskodawców po wielu nowelizacjach nie spełnia już standardów przejrzystej legislacji i jest przestarzała.
Oprócz możliwości załatwienia spraw związanych z dowodami osobistymi czy aktami stanu cywilnego, od 1 marca pary będą mogły zawrzeć związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego, jednak w miejscu gwarantującym zachowanie powagi i doniosłości ceremonii oraz bezpieczeństwo wszystkich uczestników. Dotychczas było to możliwe po wykazaniu ważnych powodów. Za zorganizowanie takiej uroczystości trzeba będzie jednak zapłacić.
Ustawa pozwala także na nadawanie dzieciom imion obcego pochodzenia, co szczególnie ważne dla małżeństw mieszanych i imigrantów, uzyskujących obywatelstwo polskie. Nadal nie będzie można nadawać dzieciom więcej niż dwóch imion, imion zdrobniałych, a także ośmieszających lub nieprzyzwoitych.